Frequently Asked Questions (FAQ)

This page is reserved for the FAQ. This is work in progress...

Where can I buy inline speed skates ?

Waterman Sport (Jaap Edenbaan; Radioweg 64; Amsterdam, tel. 694 9884)

Presto Cycle Sport (Haarlemmerstraat 76, Amsterdam, tel. 622 7078)

Where can I rent skates ?

A nice overview (place, prices) is provided at the Skatenow page. Still have to check whether these rental shops also offer skeelers. These shops also sell other stuff such as protection, bearer cleaning, etc.

How do I maintain my skeelers ?

Here some words by Wijnand

    From: Heitmans@rulsfb.LeidenUniv.nl (Wijnand Heitmans)
    Date: 08/04/98 12:16
    Subject:  Verslag Materiaalavond
    To: skeeler@dds.nl


                      Materiaalavond verzorgd door Presto Cycle Shop


    DATUM: 6.4.1998

    PLAATS: Café & Restaurant De Skeeve Skaets (Jaap Edenbaan)

    ENTREE: f 10,- plus gratis kop koffie

    Duosport organiseerde ma. j.l. een materiaalavond met medewerking van
    Presto Cycle Shop.
    Het publiek bestond voornamelijk uit de al wat oudere beoefenaars (uit de
    schaatswereld) en uiteraard veel beginnelingen, weinig gevorderden (meeste
    aanwezigen schatte ik >25 j.), opvallend veel vrouwen. Lastige vragen
    werden er vrijwel niet gesteld. De nieuwste snufjes op het gebied van
    'aggressive skating' en ontwikkelingen op het hobbelige terrein van het
    'off-the-road skating' kwamen helemaal niet aan de orde, maar daarmee was
    de avond toch niet oninteressant. De mededeling dat je je materiaal
    regelmatig van een onderhoudsbeurt moest voorzien veroorzaakte bij sommige
    aanwezigen een diepe schok: gerotzooi en vieze handen.
    Eerst werden de verschillende typen skeelers en skates voorgesteld die je
    momenteel het meest tegenkomt in stad en veld. Alleen de bekende merken
    skeelers RAPS en Viking en skates Bauer, Roces, K2 werden genoemd. De
    minder gangbare typen en uitvindingen, zoals de twinliner, Almgrens klap
    skate of de "free-skate" van Martien Pater kwamen niet aan de orde.
    Ik neem aan dat hier in de SMList niet de verschillen in en mogelijkheden
    van skeelers en skates veel toelichting behoeven. Skeelers zijn
    vergelijkbaar met noren, niet zo wendbaar, maar comfortabeler op de lange
    afstand; skates zijn meer te vergelijken met hockeyschaatsen, je bent
    wendbaarder dan op skeelers, maar vanwege het intensievere slagritme en wat
    minder mogelijkheden tot diep zitten zijn ze minder effectief op lange
    afstanden en tijdens (snelheids)wedstrijden. Opmerking uit de zaal: skates
    zijn veiliger in de stad cq. woon-werkverkeer, vanwege (1) wendbaarheid,
    (2) remvermogen bij een niet al te hoge snelheid.

    Kogellagers
    Kogellagers vormen een van de belangrijkste onderdelen van het rolsysteem.
    De kwaliteit wordt uitgedrukt in de grootheid ABEC. ABEC is de hardheid van
    het loopvlak van de kogeltjes (verwarrend was wel dat er hier over
    'kogelbaan' werd gesproken, een term die bij menigeen onaangename
    herinneringen opriep aan het middelbare schoolvak natuurkunde). In
    oplopende reeks geeft het ABEC-getal 1 t/m 10 de hardheid weer. De
    recreant-skeeleraar/skater rijdt op ABEC 1 t/m 5, hogere nummers zijn
    alleen geschikt voor wedstrijdrijders (met gulle sponsors).
    Belangrijk is het onderhoud van kogellagers. In het algemeen geldt de
    vuistregel: hoe hoger de ABEC, hoe meer onderhoud je hebt wil je de
    kwaliteit behouden (een afweging dus). ABEC >5 moet voortdurend worden
    behandeld. Vocht is de grote boosdoener, probeer dus te vermijden op nat
    wegdek te rijden. Als je tijdens een tocht door regen overvallen wordt
    demonteer de wielen dan direct na thuiskomst. Neem de lagers eruit. Reinig
    ze in een stenen of glazen (!!) bakje met wasbenzine, peut of spiritus
    (mijn persoonlijke voorkeur gaat uit naar een waterig oplossing (spiritus)
    voor het afspoelen van modder en zanderig vuil). Gebruik een tandenborstel
    bij sterke roestaanslag. Laat de lagers na reiniging drogen op een krant en
    behandel ze dan binnen een uur met Teflon-olie of naaimachine-olie (bijv.
    Singer). Teflon bindt zich aan het oppervlak van de kogeltjes en vormt als
    het ware een laag, die de wrijving vermindert met het loopvlak. Teflon
    spray is ook goed, olie is beter. Belangrijk: als je veel op hoge snelheid
    rijdt is Teflon kogellagervet beter dan de dunne olie (een potje gaat jaren
    mee, prijs ± f 10,--). Stelregel is reinigen 10 à 15 keer na een tocht of
    intensieve training voor ABEC 3-5. Je kunt er dan ongeveer 2 jaar intensief
    op blijven rijden zonder al teveel verlies aan kwaliteit. Voor ABEC >5
    geldt iedere keer doorsmeren na een tocht. Doe je dat niet dan loopt de
    kwaliteit hard achteruit en dan had je net zo goed een goedkopere, lagere
    ABEC kunnen aanschaffen.
    Halfopen lagers (voor de goede orde: open lagers heb je niet) zijn
    natuurlijk goed te onderhouden met bovenstaande methode en gaan zo
    aanzienlijk langer mee. Dichte lagers zijn in principe alleen stofdicht. Je
    kunt het binnenwerk niet onderhouden, hooguit wat stuifzand aan de
    buitenkant(en) verwijderen met een droge doek. Als je 15 à 20 keer in de
    regen hebt gereden lopen ze vast wegens roestaanslag. Kruipolie kan de
    eerste aanslag nog wel verhelpen, maar daarna gaat de kwaliteit hard
    achteruit. Voor rijders die veel tochten rijden zijn dichte lagers dus af
    te raden. NB dichte lagers kun je wel half open maken door het plaatje aan
    de binnenkant eraf te lichten met behulp van een stevige naald.
    De kwaliteit van de zeer dure (dichte) lagers uit roestvrij staal (f. 15
    tot 20,-- p.s.) hebben ook te lijden van slijtage (o.a. zand) en gaan niet
    langer mee als je ze niet regelmatig kunt reinigen. Spaar geld uit en
    gebruik ze niet.
    Nieuw zijn dichte lagers gevuld met een gel. Volgens firma RAPS hebben ze
    een wat hoge weerstand, maar ze zouden langer mee gaan en kosten weinig
    onderhoud. Presto heeft er geen ervaring mee en verkoopt ze (nog?) niet. In
    de bekende schaatswinkel van Jan van der Hoorn in Ter Aar zijn ze te koop.
    Opmerking uit het publiek: onderhoudsvrije trapassen bij het wielrennen
    zijn toch ook wel versleten na een jaar of twee.

    Tip 1:
    Als je nieuwe skeelers of skates koopt met wielen erin (een set) let dan
    altijd op het type kogellager.

    Tip 2:
    De boutjes in de wielasjes kun je bij het los en vast draaien beschadigen.
    Op een gegeven moment zal blijken dat je ze niet meer los krijgt met een
    imbussleutel. In dat geval moeten ze worden uitgeboord, waarbij vaak het
    wielasje wordt beschadigd en eveneens vervangen moet worden. Om dat te
    voorkomen moet je de boutjes niet zo vast draaien, 'aandraaien' is
    voldoende. Echter als ze niet zo vast zitten kunnen ze tijdens het rijden
    los trillen en verloren raken. Ik heb wel eens een boutje verloren tijdens
    een tocht en daar merk je niets van. In het ergste geval kun je ook je as
    kwijt raken en als het het voorste wiel betreft kun je lelijk ten val
    komen. Draai de boutjes dus losjes aan en plak ze af met een stukje tape
    (bijv. isolatietape). Dit is veilig, geeft geen problemen met het onderhoud
    en alles gaat langer mee.

    Tip 3:
    Soms zit er zand tussen je lagers en wielassen. Spoel de assen dan ook uit,
    maar let er wel op dat er geen water in de holle assen achter blijft. Door
    een kalklaag of oxidatieproces in de schroefdraad kan het boutje muurvast
    komen te zitten en dan zit je toch weer met de gebakken peren (zie tip 2).

    Wielen/frames:
    De standaard wielmaat voor skeelers was 76mm, maar de mode dicteert grotere
    wielen van 80mm. Een geliefde tussenmaat schijnt 77.5 mm te worden (heb ik
    zelf ook). Op grote wielen zou je makkelijker een hoge snelheid kunnen
    behalen, maar de meningen lopen hierover nog uiteen. Feit is dat grotere
    wielen zwaarder zijn. Bij 10 stuks heb je aanzienlijk meer gewicht mee te
    torsen. Ter compensatie worden de frames nu lichter en ook lager, want met
    die grote wielen kom je steeds hoger te staan. Op de meeste skeelers sta je
    trouwens al gemiddeld 2 cm hoger dan op schaatsen. Dat is niet
    bevoorderlijk voor de enkels, vooral als je moe wordt kan dat problemen
    geven (instabiliteit) en met blaren is het helemaal een ramp (ervaring van
    een voormalig compeedjunk).
    Voor skates zijn nog altijd kleinere maten wielen te koop: 72mm.
    Bijna alle skeeler en skate wielen van kunststof worden vervaardigd door de
    fabrikant HYPER (zie het  embleem op het wieltje). Iedere firma kan zijn
    eigen maten, kleur en hardheid bestellen voorzien van het firma-lable.
    Onderlinge verschillen van wielkwaliteit zijn miniem. Heel aparte, rubberen
    wielen zijn er ontwikkeld voor de halfpipe acrobaten (extra zacht).
    De gangbare hardheid van de wielen is 78 tot 82A. Hoge hardheidsgraad (82)
    gaat langer mee, maar rijdt minder trillingsvrij en dat is nogal
    onaangenaam op slecht wegdek (zie Asphalt Rating System). Wedstrijdrijders
    die voornamelijk op snelle wielerparcours rijden preferen een hoge
    hardheid, voor recreanten voldoet 78A  (advies Presto).
    In navolging van de klapschaats raadt Presto de skeelerklapframes (bijv.
    RAPS f. 600,--; extra licht; 4 wielen) voor recreanten af. Klapframes zijn
    er vooral voor een selecte groep wedstrijdrijders op die mooie parcours.
    Opmerking: op slecht of onregelmatig wegdek of op een route die je niet
    goed kent kun je op de klip klaps lelijk onderuit gaan.
    In de toekomst lijken de steeds lichter en goedkoper wordende 'vaste'
    frames de voornaamste ontwikkelingen te zijn voor tourrijders. De nieuwste
    ontwikkelingen zijn erop gericht zoveel mogelijk trillingsvrij te rijden.
    In de VS wordt een frame ontworpen met onafhankelijke wielophanging, een
    soort vering per wiel dus. Het prototype is er al en de eerste serie komt
    komende zomer op de markt.

    Schoenen
    De skeeleraars die uit de schaatswereld afkomstig zijn rijden meestal op
    klassieke leren schoenen, bekend van de diverse noren. RAPS kwam in '96 al
    met een schoen die meer voor het skeeleren ontworpen werd (Mondo), maar dit
    is in principe een gewone lage (noor)schoen. De hoge(re) schoenen bieden
    meer steun voor de enkels en winnen langzaam terrein in de uiterst
    traditionele schaatswereld. Ook de zeer technische schaatser en bekende
    Nederlander Jan Bos rijdt inmiddels op een 'hogere' schoen. Gold de
    kunststof combinoorschoen van Viking en iets dergelijks van Zandstra 3 jaar
    geleden nog als lullig en kneuzerig, nu begint hij langzaam terrein te
    winnen. RAPS kwam verleden jaar eveneens met hogere modellen. Ook hier
    hebben we steeds te maken met de afweging van meer steun voor de enkels
    enerzijds en de beperking bij het 'diepzitten' anderzijds.
    Verwacht mag worden dat in de komende jaren het algehele comfort van de
    schoenen zal worden verbeterd. Kunststofschoenen in combinatie met
    keramiekframes zijn bijvoorbeeld ideaal om het gewicht naar beneden te
    krijgen, maar dat is vooralsnog toekomstmuziek. Bij het skeeleren komt het
    er voorlopig op neer dat er naast meer enkelsteun ook meer trillingsdemping
    dient te worden bereikt. Aan de pasvorm kan volgens mij ook nog veel worden
    verbeterd.
    De schoenen van de skate-merken waren natuurlijk altijd al hoog en gaven
    veel meer steun dan de traditionele schaatsschoen, maar tegelijk waren ze
    lomp voor tour- en wedstrijdrijders. De hoge hockeyschoen geeft weliswaar
    veel steun aan de enkels, maar beperkt tegelijkertijd de bewegingsvrijheid
    en belemmert je bij het mooi technisch rijden. Maar ook in deze wereld
    wordt geëxperimenteerd met betere pasvormen, lichtere materialen (vergelijk
    K2) en meer diversiteit aangepast aan de verschillende disciplines. De
    inmiddels grote, wereldwijde skatemarkt zal deze ontwikkelingen bovendien
    sterk stimuleren.
    Voor de mensen die veel skeeleren is het aan te raden losse frame/schoen
    systemen aan te schaffen, zodat je kunt experimenteren met onderdelen en
    ook in de winter op je skeelerschoenen kunt schaatsen (ik ben daar
    persoonlijk geen voorstander van). Vaste combinaties bieden die
    mogelijkheid niet, tenzij je technisch bereid bent ingrijpende maatregelen
    te nemen, maar ze zijn wel goedkoper.

    Happy Skating, Wijnand